Để tiếp tục phát huy vai trò tự quản của cộng đồng dân cư, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, môi trường gắn với thực hiện dân chủ ở cơ sở và giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, phong tục, tập quán tốt đẹp; hạn chế và từng bước loại bỏ phong tục, tập quán lạc hậu; xây dựng nếp sống văn minh trong cộng đồng dân cư. Ngày08/5/2018,Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg về xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước.
Theo đó "Hương ước, quy ước là văn bản quy định các quy tắc xử sự do cộng đồng dân cư thôn, tổ dân phố tự nguyện thỏa thuận và thiết lập nhằm Điều chỉnh các quan hệ xã hội mang tính tự quản của cộng đồng dân cư và được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền công nhận theo quy định tại Quyết định này".
Quyết định số 22/2018/QĐ quy định về nguyên tắc xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước; phạm vi nội dung, hình thức, trình tự, thủ tục soạn thảo, sửa đổi, bổ sung, thay thế hương ước, quy ước; thẩm quyền, điều kiện, thủ tục công nhận hương ước, quy ước; xử lý hương ước, quy ước có nội dung trái pháp luật, trái đạo đức xã hội hoặc trái phong tục, tập quán về hôn nhân và gia đình được áp dụng tại địa phương đã được Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phê duyệt hoặc phong tục, tập quán tốt đẹp khác theo quy định của pháp luật hoặc vi phạm quy định về biểu quyết thông qua, công nhận hương ước, quy ước; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước; đối tượng áp dụng của Quyết định này là cộng đồng dân cư thôn, làng, ấp, bản, buôn, bon, phum, sóc, tổ dân phố, khu phố, khối phố và tương và cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước.Bên cạnh đó Quyết định có một số quy định mới, đó là:
1-Quy định Việc xử lý hương ước, quy ước vi phạm sẽ bị xử lý bằng các hình thức tạm ngừng thực hiện, bãi bỏ. Thẩm quyền, căn cứ, thời hạn xử lý hương ước, quy ước vi phạm cũng được quy định rõ trong Quyết định.
2-Quy định về cơ quan thực hiện quản lý, chủ trì, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước được giao cho Bộ và Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Cơ quan có trách nhiệm phối hợp trong kiểm tra, kiến nghị việc xử lý hương ước, quy ước vi phạm do có nội dung trái pháp luật, xâm phạm các quyền con người, quyền công dân là Bộ và Ngành Tư pháp
3-Quy định về kinh phí thực hiện nhiệm vụ xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước được phân định rõ:
+ Ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí chi cho các hoạt động quản lý nhà nước;
+ Cộng đồng dân cư tự bảo đảm kinh phí xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước đồng thời khuyến khích việc hỗ trợ, đóng góp kinh phí, điều kiện cần thiết khác của các tổ chức, cá nhân trong xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước.
4 -Quy định chuyển tiếp:
+ Các bản hương ước, quy ước đã được công nhận hoặc phê duyệt theo Chỉ thị số 24/1998/CT-TTg ngày 19/6/1998 của Thủ tướng Chính phủ đến trước ngày Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg có hiệu lực thi hành (ngày 01/7/2018) phù hợp với các nguyên tắc xây dựng, thực hiện theo quy định tại Điều 4 của Quyết định này thì tiếp tục được thực hiện.
+ Các bản hương ước, quy ước đã được công nhận hoặc phê duyệt theo Chỉ thị số 24/1998/CT-TTg ngày 19/6/1998 của Thủ tướng Chính phủ đến trước ngày Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg có hiệu lực thi hành (ngày 01/7/2018) không còn phù hợp với các nguyên tắc xây dựng, thực hiện theo quy định tại Điều 4 của Quyết định này hoặc không đúng thẩm quyền công nhận phải được sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc tiến hành thủ tục công nhận trước ngày 31/12/2018.
+ Kể từ ngày 01/7/2018, các bản hương ước, quy ước chưa được công nhận phải được tiến hành thủ tục công nhận theo quy định của Quyết định số 22/2018/QĐ-TTg.