Thủ tục hành chính trong lĩnh vực quốc tịch hiện nay đang thực hiện theo 02 Quyết định: Quyết định số 654/QĐ-BTP ngày 10/5/2017 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp về việc công bố thủ tục hành chính được chuẩn hóa trong lĩnh vực quốc tịch thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tư pháp và Quyết định số 1021/QĐ-BTP ngày 08/5/2018 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp về việc công bố thủ tục hành chính được sửa đổi trong lĩnh vực quốc tịch thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tư pháp. Tại 02 Quyết định nêu trên công bố 11 thủ tục hành chính trong lĩnh vực quốc tịch.

Ngày 3/2/2020 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 16/2020/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Quốc tịch Việt Nam. Nghị định này thay thế Nghị định số 78/2009/NĐ-CP ngày 22 tháng 9 năm 2009 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam và Nghị định số 97/2014/NĐ-CP ngày 17 tháng 10 năm 2014 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 78/2009/NĐ-CP ngày 22 tháng 9 năm 2009 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Quốc tịch Việt Nam. Nghị định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20/3/2020.

Ngày 8/4/2020 Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ban hành Thông tư số 02/2020/TT-BTP hướng dẫn sử dụng, quản lý mẫu Sổ quốc tịch và mẫu giấy tờ về quốc tịch. Thông tư này thay thế Thông tư số 08/2010/TT-BTP ngày 25 tháng 3 năm 2010 của Bộ Tư pháp hướng dẫn mẫu giấy tờ về quốc tịch và mẫu sổ thụ lý các việc về quốc tịch và sẽ có hiệu lực thi hành kể từ ngày 24/5/2020.

Đây là 2 văn bản quy định trình tự, thủ tục, điều kiện, các loại biểu mẫu liên quan đến các loại việc về quốc tịch. Do đó các thủ tục hành chính cần phải thực hiện sửa đổi, bổ sung theo 02 văn bản pháp lý nêu trên.

Cũng trong năm 2019, Bộ Tư pháp phối hợp với Bộ, ngành liên quan và các địa phương có biên giới tiếp giáp với CHDCND Lào đã tổ chức tổng kết Thỏa Thuận giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào về việc giải quyết vấn đề người di cư tự do và kết hôn không giá thú trong vùng biên giới hai nước, theo đó Thông tư số 03/2015/TT-BTP ngày 01/4/2015 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định điều kiện, trình tự, thủ tục nhập quốc tịch Việt Nam và đăng ký khai sinh, kết hôn cho người di cư tự do tại các huyện của Việt Nam tiếp giáp với Lào sẽ hết hiệu lực khi Thoả thuận chấm dứt hiệu lực vì vậy “ Thủ tục nhập quốc tịch Việt Nam cho người Lào được phép cư trú tại các huyện của Việt Nam tiếp giáp với Lào” trong bộ thủ tục hành chính công bố tại Quyết định số 1021/QĐ-BTP ngày 08/5/2018  cũng sẽ hết hiệu lực 

Thực hiện các quy định về kiểm soát thủ tục hành chính, Bộ Tư pháp đã ban hành Quyết định công bố thủ tục hành chính được sửa đổi bổ sung; thủ tục hành chính bị bãi bỏ trong lĩnh vực quốc tịch thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tư pháp gồm: 09 thủ tục được sửa đổi; bổ sung và 02 thủ tục bị bãi bỏ. Trong đó

1.  Thủ tục được sửa đổi, bổ sung gồm:
a. Thủ tục hành chính áp dụng chung: 01 thủ tục
Thủ tục cấp Giấy xác nhận là người gốc Việt Nam.
b. Thủ tục hành chính cấp Trung ương: 04 thủ tục
- Thủ tục trở lại quốc tịch Việt Nam ở nước ngoài: áp dụng tại Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và Bộ Tư pháp
- Thủ tục thôi quốc tịch Việt Nam ở nước ngoài: áp dụng tại Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài và Bộ Tư pháp
- Thủ tục đăng ký để được xác định quốc tịch Việt Nam: áp dụng tại Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài
- Thủ tục cấp Giấy xác nhận có quốc tịch Việt Nam ở nước ngoài: áp dụng tại Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài
c. Thủ tục hành chính cấp tỉnh: 04 thủ tục
- Thủ tục nhập quốc tịch Việt Nam: áp dụng tại Sở Tư pháp và Bộ Tư pháp;
-  Thủ tục trở lại quốc tịch Việt Nam ở trong nước: áp dụng tại Sở Tư pháp và Bộ Tư pháp;
- Thủ tục thôi quốc tịch Việt Nam ở trong nước: áp dụng tại Sở Tư pháp và Bộ Tư pháp
- Thủ tục cấp Giấy xác nhận có quốc tịch Việt Nam ở trong nước: áp dụng tại Sở Tư pháp;

2. Danh mục thủ tục hành chính bị bãi bỏ: 02 thủ tục
- Thủ tục thông báo có quốc tịch nước ngoài: áp dụng tại cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài và Sở Tư pháp.
- Thủ tục nhập quốc tịch Việt Nam cho người Lào được phép cư trú tại các huyện của Việt Nam tiếp giáp với Lào: áp dụng tại Sở Tư pháp và Bộ Tư pháp.

Quyết định có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký và đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp.