Kiểm tra, xử lý văn bản có chứa quy phạm pháp luật ban hành không đúng hình thức, thẩm quyền được quy định tại Tiểu mục 4 Nghị định số 34/2016/NĐ-CP.

- Văn bản được kiểm tra.

Theo quy định tại Điều 126 Nghị định số 34/2016/NĐ-CP, văn bản có chứa quy phạm pháp luật nhưng không được ban hành bằng hình thức văn bản QPPL; văn bản có chứa quy phạm pháp luật hoặc có thể thức như văn bản QPPL do cơ quan, người không có thẩm quyền ban hành được tiến hành kiểm tra khi nhận được yêu cầu, kiến nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Văn bản được kiểm tra gồm:

+ Văn bản của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ có chứa quy phạm pháp luật nhưng không được ban hành bằng hình thức Thông tư; văn bản của HĐND, UBND, chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt có chứa quy phạm pháp luật nhưng không được ban hành bằng hình thức Nghị quyết của HĐND, quyết định của UBND

+ Văn bản có chứa quy phạm pháp luật hoặc văn bản có thể thức như văn bản QPPL do cơ quan, người không có thẩm quyền ban hành.

- Trách nhiệm xử lý văn bản

Theo quy định tại Điều 127 Nghị định số 34/2016/NĐ-CP, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân có trách nhiệm xem xét, xử lý văn bản có chứa quy phạm pháp luật ban hành không đúng hình thức, thẩm quyền khi nhận được kết luận của cơ quan, người có thẩm quyền.

- Thẩm quyền và thủ tục kiểm tra, xử lý

Theo quy định tại Điều 128 Nghị định số 34/2016/NĐ-CP thì thẩm quyền, thủ tục kiểm tra xử lý được quy định cụ thể như sau:

+ Bộ trưởng Bộ Tư pháp thực hiện kiểm tra, xử lý văn bản có chứa quy phạm pháp luật do Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, HĐND, UBND, chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt ban hành; văn bản có chứa quy phạm pháp luật hoặc có thể thức như văn bản QPPL do Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND cấp tỉnh, Chủ tịch UBND ở đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt, Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cơ quan chuyên môn thuộc UBND ở đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt ban hành.

Cục trưởng Cục kiểm tra văn bản thuộc Bộ Tư pháp giúp Bộ trưởng Bộ Tư pháp kiểm tra, xử lý văn bản trên.

+ Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ kiểm tra, xử lý đối với các văn bản có chứa quy phạm pháp luật do Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành, văn bản có chứa quy phạm pháp luật hoặc có thể thức như văn bản QPPL Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Bộ Tư pháp ban hành;

+ Giám đốc Sở Tư pháp thực hiện kiểm tra, xử lý đối với các văn bản có chứa quy phạm pháp luật do Hội đồng nhân dân hoặc Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành nhưng không được ban hành bằng hình thức nghị quyết của Hội đồng nhân dân hoặc quyết định của Ủy ban nhân dân; các văn bản có chứa quy phạm pháp luật hoặc có thể thức như văn bản quy phạm pháp luật do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện, Thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành;

+ Trưởng Phòng Tư pháp thực hiện kiểm tra, xử lý đối với các văn bản có chứa quy phạm pháp luật do Hội đồng nhân dân hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã ban hành nhưng không được ban hành bằng hình thức nghị quyết của Hội đồng nhân dân hoặc quyết định của Ủy ban nhân dân; các văn bản do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc chức danh khác ở cấp xã ban hành, có chứa quy phạm pháp luật.

- Thủ tục kiểm tra, xử lý

Được thực hiện theo quy định tại khoản 2 và 3 Điều 122, Điều 124 và khoản 1 Điều 129 của Nghị định số 34/2016/NĐ-CP.

Việc kiểm tra, xử lý đối với văn bản có chứa quy phạm pháp luật hoặc văn bản có thể thức như văn bản quy phạm pháp luật do người đứng đầu các cơ quan, đơn vị thuộc bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ được tổ chức ở cấp tỉnh, cấp huyện, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt ban hành được thực hiện như sau:

+ Đối với các văn bản do người đứng đầu các cơ quan, đơn vị thuộc bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ được tổ chức ở cấp tỉnh, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt ban hành được kiểm tra, xử lý thì người có thẩm quyền kiểm tra báo cáo, kiến nghị Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ xử lý theo thẩm quyền;

+ Đối với các văn bản do người đứng đầu các cơ quan, đơn vị thuộc bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ được tổ chức ở cấp huyện ban hành nếu người đã ban hành văn bản không xem xét, xử lý thì người có thẩm quyền kiểm tra đề nghị cơ quan quản lý cấp trên của cơ quan đó xem xét, xử lý.

+ Việc kiểm tra, xử lý các văn bản có chứa quy phạm pháp luật, văn bản có thể thức như văn bản quy phạm pháp luật do Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Thường trực Hội đồng nhân dân và các cơ quan của Hội đồng nhân dân ban hành được thực hiện như đối với văn bản của Hội đồng nhân dân cùng cấp.

- Hình thức xử lý

Bãi bỏ một phần hoặc toàn bộ văn bản có chứa quy phạm pháp luật nhưng không được ban hành bằng hình thức văn bản QPPL; văn bản có chứa quy phạm pháp luật hoặc có thể thức như văn bản QPPL do cơ quan, người không có thảm quyền ban hành.