Xét tặng Giải thưởng Môi trường không thuốc lá được quy định cụ thể tại Thông tư số 11/2023/TT-BYT ngày 11/5/2023 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về việc thực hiện địa điểm cấm hút thuốc lá và xét tặng Giải thưởng Môi trường không thuốc lá (dưới đây gọi tắt là Thông tư). Thông tư có hiệu lực từ ngày 01/8/2023.

Giải thưởng Môi trường không thuốc lá: Giải thưởng Môi trường không thuốc lá (dưới đây gọi tắt là Giải thưởng) được trao tặng cho tổ chức, cá nhân có địa điểm cấm hút thuốc lá đạt tiêu chuẩn quy định tại Điều 11 Thông tư và được Hội đồng xét tặng Giải thưởng cấp Sở Y tế, cấp Bộ Y tế (dưới đây gọi chung là Hội đồng xét tặng) xét chọn. Giải thưởng do Bộ trưởng Bộ Y tế quyết định trao tặng trên cơ sở đề nghị của Hội đồng xét tặng Giải thưởng cấp Bộ Y tế (dưới đây gọi tắt là Hội đồng cấp Bộ Y tế). Giải thưởng được tổ chức và xét tặng 02 năm một lần (dưới đây gọi là kỳ xét tặng) và có giá trị trong kỳ xét tặng.

05 Nguyên tắc xét tặng

Thứ nhất, đúng đối tượng, tiêu chuẩn, thủ tục quy định tại Thông tư.

Thứ hai, chính xác, công khai, minh bạch, bỏ phiếu kín và quyết định theo đa số.

Thứ ba, không đề nghị xét tặng Giải thưởng đối với tổ chức, cá nhân đang trong thời gian cơ quan có thẩm quyền xem xét thi hành kỷ luật, xử lý vi phạm pháp luật hoặc đang trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử; thanh tra, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm hoặc có đơn thư khiếu nại, tố cáo đang được xác minh, làm rõ.

Thứ tư, mỗi Giải thưởng gắn với một loại hình địa điểm.

Trường hợp tổ chức, cá nhân có nhiều địa điểm khác nhau đạt tiêu chuẩn mà cùng thuộc 01 loại hình địa điểm thì chỉ xét tặng 01 Giải thưởng cho các địa điểm đó. Trường hợp tổ chức, cá nhân có nhiều địa điểm đạt tiêu chuẩn mà thuộc các loại hình địa điểm khác nhau thì mỗi loại hình địa điểm được trao tặng 01 Giải thưởng.

Thứ năm, mỗi kỳ xét tặng trao tặng không quá số lượng 30 Giải thưởng. Tùy theo điều kiện thực tế của từng kỳ xét tặng, Hội đồng cấp Bộ Y tế quyết định số lượng Giải thưởng phân bổ cho các loại hình địa điểm.

Về chế độ Giải thưởng

- Chế độ Giải thưởng gồm có: Giấy chứng nhận Giải thưởng của Bộ trưởng Bộ Y tế; Biểu trưng (vật lưu niệm) của Giải thưởng; Tiền thưởng theo quy định.

- Các tổ chức, cá nhân được trao tặng Giải thưởng có quyền lưu giữ, trưng bày và sử dụng Giấy chứng nhận, biểu trưng của Giải thưởng để quảng bá, truyền thông hình ảnh trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Điều 11. Tiêu chuẩn xét tặng Giải thưởng

Một là, tiêu chuẩn để xét tặng Giải thưởng:

- Đạt các yêu cầu về tổ chức thực hiện địa điểm cấm hút thuốc lá quy định tại Chương II Thông tư;

- Thực hiện tốt quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4 và 5 Điều 25 Thông tư;

- Không có hành vi hút thuốc lá tại địa điểm cấm hút thuốc lá;

- Không có hoạt động quảng cáo, khuyến mại thuốc lá; tiếp thị thuốc lá trực tiếp tới người tiêu dùng dưới mọi hình thức; không được tổ chức, cho phép hoặc bán thuốc lá tại địa điểm quy định tại khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 1 Thông tư, trừ cửa hàng miễn thuế tại khu vực cách ly của sân bay;

- Không nhận nguồn kinh phí tài trợ của cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc lá theo quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Hai là, các tiêu chuẩn ưu tiên để xét tặng Giải thưởng:

- Có sáng kiến về phòng, chống tác hại của thuốc lá đã được cấp có thẩm quyền công nhận;

- Đã được cơ quan có thẩm quyền khen thưởng trong việc thực hiện tốt các quy định về phòng, chống tác hại của thuốc lá, thứ tự ưu tiên theo cấp khen thưởng từ cao xuống thấp;

- Bố trí kinh phí của đơn vị hoặc vận động được nguồn kinh phí tài trợ cho việc thực hiện quy định môi trường không khói thuốc lá (trừ kinh phí từ Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá);

- Sử dụng camera để phát hiện các hành vi hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm;

- Có phòng tư vấn hoặc tổ chức thường xuyên hoạt động tư vấn, hỗ trợ cai nghiện thuốc lá;

- Có tài liệu giáo dục, thông điệp thúc đẩy cai nghiện thuốc lá. Có pano, áp phích, tờ rơi hoặc tài liệu truyền thông khác về tác hại của thuốc lá ở vị trí dễ nhìn, ở khu vực có nhiều người qua lại của địa điểm cấm hút thuốc lá.

Ba là, thời gian để đánh giá tiêu chuẩn xét tặng được tính trong khoảng thời gian 02 năm liên tục đến thời điểm xét tặng.

Hội đồng xét tặng Giải thưởng: Hội đồng xét tặng Giải thưởng được tổ chức theo 02 cấp gồm: Hội đồng cấp Sở Y tế và Hội đồng cấp Bộ Y tế. Đơn vị thường trực Hội đồng cấp Sở Y tế là đơn vị chuyên môn được Giám đốc Sở Y tế phân công. Đơn vị thường trực Hội đồng cấp Bộ Y tế là Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Hội đồng cấp Sở Y tế

- Thành phần Hội đồng cấp Sở Y tế có từ 07 đến 09 thành viên do Giám đốc Sở ra Quyết định thành lập, bao gồm: Chủ tịch Hội đồng là đại diện lãnh đạo Sở Y tế; Phó Chủ tịch Hội đồng là lãnh đạo đơn vị phụ trách công tác thi đua, khen thưởng của Sở Y tế; Thành viên Hội đồng có thể mời đại diện các cơ quan, đơn vị: Thanh tra Sở Y tế, Sở Giáo dục và Đào tạo; Sở Thông tin và Truyền thông; Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch/Sở Du lịch và một số thành viên khác do Giám đốc Sở quyết định.

- Hội đồng có Tổ thư ký giúp việc do Giám đốc Sở Y tế quyết định. Lãnh đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh là Tổ trưởng Tổ thư ký.

- Nhiệm vụ của Hội đồng cấp Sở Y tế: Thẩm định hồ sơ, xét chọn, đề nghị tặng Giải thưởng cho đơn vị đủ tiêu chuẩn; Chịu trách nhiệm về việc đề nghị xét tặng; thực hiện quy trình xét tặng tại cấp Sở Y tế.

Hội đồng cấp Bộ Y tế

- Hội đồng cấp Bộ Y tế có từ 09 đến 11 thành viên do Bộ trưởng Bộ Y tế Quyết định thành lập, bao gồm: Chủ tịch Hội đồng là Thứ trưởng Bộ Y tế; Phó Chủ tịch Hội đồng là lãnh đạo Cục Quản lý khám, chữa bệnh và lãnh đạo Vụ Tổ chức cán bộ; Thành viên Hội đồng có thể mời đại diện các cơ quan, đơn vị: Bộ Giáo dục và Đào tạo; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Bộ Công an; Vụ Pháp chế, Thanh tra Bộ Y tế và các cơ quan có liên quan khác.

- Tổ thư ký giúp việc cho Hội đồng bao gồm đại diện một số đơn vị thuộc Bộ: Vụ Tổ chức cán bộ, Vụ Pháp chế, Thanh tra Bộ Y tế và Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Cơ quan điều hành, Ban Kiểm soát) do Chủ tịch Hội đồng quyết định.

- Nhiệm vụ của Hội đồng cấp Bộ Y tế: Thẩm định hồ sơ, xét chọn, đề nghị tặng Giải thưởng cho tổ chức, cá nhân đủ điều kiện do các Hội đồng cấp Sở Y tế đề xuất; Chịu trách nhiệm về việc tổ chức xét tặng.

Về hồ sơ đề nghị xét tặng Giải thưởng

Thứ nhất, hồ sơ tại cấp Sở Y tế:

- Văn bản đề xuất danh sách các tổ chức, cá nhân tổ chức tốt quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá do đơn vị tham mưu về công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá thuộc Sở Y tế đề xuất kèm theo các thành tích của tổ chức, cá nhân có địa điểm được đề nghị xét tặng theo mẫu quy định tại Phụ lục số 3 ban hành kèm theo Thông tư;

- Tài liệu chứng minh đạt yêu cầu, tiêu chuẩn do tổ chức, cá nhân có địa điểm cung cấp (nếu có); minh chứng về sáng kiến; các hình thức khen thưởng đã đạt; các văn bản, tài liệu khác (nếu có).

Thứ hai, hồ sơ tại cấp Bộ Y tế:

- Văn bản của Sở Y tế đề nghị xét tặng Giải thưởng;

- Danh sách các đơn vị đề nghị xét tặng Giải thưởng;

- Biên bản họp Hội đồng cấp Sở;

- Các tài liệu gồm: Văn bản đề xuất danh sách các tổ chức, cá nhân tổ chức tốt quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá do đơn vị tham mưu về công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá thuộc Sở Y tế đề xuất kèm theo các thành tích của tổ chức, cá nhân có địa điểm được đề nghị xét tặng theo mẫu quy định tại Phụ lục số 3 ban hành kèm theo Thông tư; Tài liệu chứng minh đạt yêu cầu, tiêu chuẩn do tổ chức, cá nhân có địa điểm cung cấp (nếu có); minh chứng về sáng kiến; các hình thức khen thưởng đã đạt; các văn bản, tài liệu khác (nếu có).

Thứ ba, các cá nhân, tổ chức chuẩn bị hồ sơ chịu trách nhiệm về tính chính xác của tài liệu, hồ sơ đề nghị xét tặng.

Quy định về tuyến trình xét tặng và thời gian chuẩn bị, gửi hồ sơ

Một là, trước ngày 15 tháng 01 của năm xét tặng Giải thưởng:

- Các Bộ, ngành, cơ quan ở Trung ương đề xuất, thông báo và phối hợp với các đơn vị thực hiện tốt môi trường không khói thuốc lá hoàn thiện hồ sơ gửi về Sở Y tế nơi cơ sở đóng trên địa bàn;

- Các sở, ban, ngành, cơ quan thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thông báo, đề xuất, lập danh sách và phối hợp với các đơn vị thực hiện tốt môi trường không khói thuốc lá hoàn thiện hồ sơ gửi về Sở Y tế.

Hai là, trước ngày 01 tháng 3 của năm xét tặng Giải thưởng, Cơ quan thường trực Hội đồng cấp Sở Y tế tổng hợp, trình Hội đồng cấp Sở xét chọn.

Mỗi Sở Y tế được đề xuất 01 (một) đơn vị thuộc mỗi loại hình địa điểm quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 1 Thông tư.

Ba là, trước ngày 01 tháng 4 của năm xét tặng Giải thưởng, Sở Y tế gửi hồ sơ về Hội đồng cấp Bộ Y tế (qua Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá).

Quy trình xét chọn tại Hội đồng Sở Y tế

- Tổ thư ký Hội đồng cấp Sở Y tế tổng hợp toàn bộ hồ sơ và trình Hội đồng thẩm định, xem xét, đánh giá.

- Hội đồng có trách nhiệm thẩm định Hồ sơ do Tổ thư ký trình và trình cấp có thẩm quyền trong thời hạn 15 (mười lăm) ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định.

- Hội đồng họp xét duyệt các hồ sơ đạt tiêu chuẩn và tiến hành bỏ phiếu kín. Trường hợp thành viên Hội đồng vắng mặt thì lấy ý kiến bằng phiếu bầu. Các đơn vị đạt 90% số phiếu đồng ý trở lên trên tổng số thành viên Hội đồng theo quyết định thành lập thì được đưa vào danh sách trình Hội đồng cấp Bộ Y tế.

- Tổ thư ký có nhiệm vụ ghi lại Biên bản các cuộc họp của Hội đồng, hoàn thiện thủ tục để Thường trực Hội đồng trình Hội đồng cấp Bộ Y tế. Tổ thư ký chịu trách nhiệm tính chính xác về việc tổng hợp hồ sơ.

Quy trình xét chọn tại Hội đồng cấp Bộ Y tế

- Tổ thư ký Hội đồng tổng hợp toàn bộ hồ sơ và thẩm định, trình Hội đồng xem xét.

- Trong thời gian 20 (hai mươi) ngày kể từ ngày có văn bản trình của Tổ Thư ký, Hội đồng họp xét duyệt các hồ sơ đạt tiêu chuẩn và tiến hành bỏ phiếu kín. Trường hợp thành viên Hội đồng vắng mặt thì lấy ý kiến bằng phiếu bầu. Các đơn vị đạt 90% số phiếu đồng ý trở lên trên tổng số thành viên Hội đồng theo quyết định thành lập thì được đưa vào danh sách trình Bộ trưởng Bộ Y tế xem xét quyết định.

Trường hợp có trên 30 đơn vị đạt tiêu chuẩn thì Hội đồng xét tặng căn cứ trên các tiêu chuẩn ưu tiên quy định tại khoản 2 Điều 11 Thông tư để xem xét và quyết định.

- Tổ thư ký có nhiệm vụ ghi Biên bản các cuộc họp của Hội đồng, hoàn thiện thủ tục để Thường trực Hội đồng trình Bộ trưởng Bộ Y tế xem xét, ký Quyết định tặng Giải thưởng Môi trường không thuốc lá. Tổ thư ký chịu trách nhiệm về tính chính xác của việc tổng hợp hồ sơ.

Công bố và tổ chức trao Giải thưởng

- Sau khi Bộ trưởng Bộ Y tế có quyết định tặng Giải thưởng, Thường trực Hội đồng trình Bộ trưởng Bộ Y tế (qua Vụ Tổ chức cán bộ) xem xét, quyết định việc tổ chức Lễ công bố và trao tặng giải thưởng.

- Lễ công bố và trao tặng Giải thưởng tổ chức vào thời điểm hưởng ứng ngày Thế giới không thuốc lá (ngày 31 tháng 5) và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (từ ngày 25 đến ngày 31 tháng 5).

- Lễ trao Giải thưởng tổ chức trang trọng, tiết kiệm, hiệu quả.

- Giải thưởng được truyền thông rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng.

- Bộ Y tế công bố danh sách tổ chức, cá nhân được trao tặng Giải thưởng trên Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế và giới thiệu các tổ chức, cá nhân đạt giải thưởng đến các cơ quan, tổ chức, hiệp hội để được quảng bá, truyền thông.

Thu hồi, hủy bỏ Giải thưởng, giải quyết khiếu nại, tố cáo

- Trường hợp phát hiện có vi phạm trong quá trình xét tặng Giải thưởng hoặc đơn vị được tặng Giải thưởng không bảo đảm tiêu chuẩn theo quy định thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, Hội đồng cấp Sở Y tế kiến nghị Hội đồng cấp Bộ Y tế xem xét, trình Bộ trưởng Bộ Y tế thu hồi Giải thưởng hoặc hủy bỏ kết quả xét tặng.

- Tất cả các đơn thư khiếu nại, tố cáo trong quá trình xét tặng và sau khi trao tặng Giải thưởng được giải quyết theo quy định của pháp luật./.